تفسیر و معنی غزل شماره 80 حافظ – عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزه سرشت
عیب رندان مکن ای زاهد پاکیزه سرشت
که گناه دگران بر تو نخواهند نوشت
من اگر نیکم و گر بد تو برو خود را باش
هر کسی آن درود عاقبت کار که کشت
همه کس طالب یارند چه هشیار و چه مست
همه جا خانه عشق است چه مسجد چه کنشت
سر تسلیم من و خشت در میکده‌ها
مدعی گر نکند فهم سخن گو سر و خشت
ناامیدم مکن از سابقه لطف ازل
تو پس پرده چه دانی که که خوب است و که زشت
نه من از پرده تقوا به درافتادم و بس
پدرم نیز بهشت ابد از دست بهشت
حافظا روز اجل گر به کف آری جامی
یک سر از کوی خرابات برندت به بهشت
تفسیر و معنی غزل شماره 80 حافظ
عیبجویی از دیگران کار بسیار زشتی است. هر کسی مسئول عواقب اعمال خود است و از ظاهر انسانها نمی توان به باطن آنها پی برد و کسی از باطن دیگری خبر ندارد. درست است که همه انسانها جایزالخطا هستند ولی انسان عاقل از اشتباهات دیگران درس می گیرد و آن را تکرار نمی کند. پس تو نیز از تجربیات دیگران استفاده مفید کن.
نتیجه تفال شما به دیوان حافظ
- اینقدر دنبال عیب و نقص دیگران نباش. بلکه خوبی های مردم را نظاره کن. چون گل بی عیب، خداست. هر کس نواقصی دارد که می توان با ملاطفت و مهر به او گوشزد نمود تا برطرف کند.
- حضرت حافظ در بیت چهارم می فرماید:من سر تسلیم و رضا بر خشت در میخانه می گذارم و با عشق، همساز می شوم. مدعی نادان اگر معنی سخن را در نیابد، باید قانع شود که مغزش از نظر عدم درک با خشت میخانه عشق، یکسان و برابر است.
- شما در اجرای این نیت با کمال زیرکی و متانت و هوش ادامه دهید و سخن حسودان و یاوه گویان را گوش نکنید. بلکه حتماً با یکی از اقوام و آشنایان نزدیک مشورت کنید و از فکر او یاری بگیرید.
- خودخواهی، خرده گیری، وسواس، تقلید، لخرجی، تند خویی و لجبازی کار خوبی نیست. انسان را از حقیقت دور می دارد که خوشبختانه شما به این امور توجه دارید و از زندگی نسبتاً خوبی برخوردارید. البته یکی قصد تخریب آن را دارد. چون خودش از وضعی رقت بار برخوردار است. پس از او دوری کنید.
- کسی خیلی به شما عشق می ورزد اما شما در خانه، او را آزار می دهید و ناخواسته موجبات ناراحتی او را فراهم می سازید. باید توجه کنید که او به کسی غیر از شما توجه ندارد و این بدگمانی شما، ناشی از هم نشینی با دیگران است.
- از امر و نهی کردن و دخالت در امور دیگران لذت می برید. سعی کنید تا از شما نخواسته اند، دخالت نکنید.
- شما از هوشی برتر برخوردارید که همین استعداد، موجب این عوامل می شود. در حالی که با این استعداد می توانید به مقامی بلند دست یابید و نردبان ترقی را با توکل بر خدا و تلاش طی کنید.
- خبری خوش، پولی یا مقامی به زودی در انتظار شماست. گمشده پیدا می شود و از مسافر خبر خوشی می رسد. خرید و فروش فعلاً جایز نیست اما مسافرت نیکوست.
برای گرفتن دوباره فال حافظ کلیک کنید
توضیحات غزل شماره 80 حافظ
تفسیر بیت یکم: ای زاهدِ پاک سرشت ، یعنی ای زاهدی که خلقتاََ پاک و طاهر آفریده شده ای ، به عیب جویی قلندران وارسته مپرداز . زیرا گناه دیگران را به حساب تو نخواهند گذاشت .
تفسیر بیت دوم: خطاب به زاهد می فرماید : من اگر خوبم و یا بَدم یعنی اگر صالحم و یا طالحم . از من چه می خواهی ، برو به کار خود . هر کس حاصلِ کِشتِ خودش را برداشت می کند . خلاصه هر کسی جزای اعمالِ خود را خواهد دید . پس از صالح بودن و یا طالح بودن ما به تو نه فایده می رسد و نه ضرر . [ تو برو خود را باش = به مصلحت خود مشغول باش / دِرَوَد = درویدن ، این کلمه را در چیدن گندم و جو بکار می برند ]
تفسیر بیت سوم: هر کسی خواستار یار است ، چه هشیار و چه مست . و همه جا خانۀ عشق است . چه مسجد باشد و چه کلیسا . یعنی هر عاقل و لایعقل طالب یار است . خلاصه صالح و طالح همگی طالبِ اویند و هر گوشه ای از مسجد و یا کلیسا خانۀ عبادت اوست . منظور بیت : دین اسلام مانند سایر ادیان نیست که صلوه و عبادت به یک محلِ مخصوص باشد و در جای دیگر جایز نباشد . بلکه در دینِ اسلام هر جا که طاهر باشد قابل عبادت است . چنانکه شاعر می فرماید : گه معتکفِ دیرم و گه ساکن مسجد / یعنی که تو را می طلبم خانه به خانه
تفسیر بیت چهارم: سَرِ تسلیمِ من ، خشت درِ میخانه ها را بالش خود کرده . یعنی درِ میکده ها اقامتگاهِ ما شده و ما از آنجا جدا نمی شویم . خلاصه ، ذوقِ باده را به فلک نمی دهم . اگر مدعی معنای این سخن را فهم نکند . به او بگو سَرت را بزن به خشت . چنانکه در روم معمول است که گویند : فلانی سرش به سنگ هم بخورد از حرفِ خود دست نمی کشد . [ سَرِ تسلیم = مراد کمال تسلیم است / خشت = آجر خام / مدعی = در اینجا منظور خَصم می باشد ]
تفسیر بیت پنجم: ای زاهد ، از رحمتِ سابقۀ لطفِ ازل مرا ناامید و مأیوس مکن . زیرا تو چه می دانی که در نزدِ خدا که مقبول و که مردود است . چه بسا ممکن است که ما به سببِ توبه از رندی ، مقبولِ درگاهِ خداوند واقع شویم و تو به سبب غرورِ زهد مردود شوی . [ ناامیدم مکن = مأیوسم مکن / پس پرده = پشت پرده و تعبیر از عالم غیب است . اینکه می گوییم پسِ پرده و عالم غیب ، نسبت به خودمان است وگرنه نسبت به حق تعالی پرده و غیب وجود ندارد چون در نزدِ خدا هیچ چیز مخفی نیست ]
تفسیر بیت ششم: تنها من نیستم که که از خلوت و تقوی بدر افتادم یعنی فقط من نیستم که بعد از صلاح و تقوی ، رند و باده نوش شدم . بلکه حضرت آدم هم به سبب یک نافرمانی بهشت را از دست داد . [ بهشت ابد = جنّت / به هِشت = ترک کرد ]
تفسیر بیت هفتم: ای حافظ ، اگر شده در روزِ آخرِ زندگیت هم باشد . جامی به کف آری ، و از کوی میخانه مستقیماََ تو را به بهشت برند . یعنی بدون عذابِ قبر و بدون سؤالِ منکر و نکیر یکسره به بهشت می روی . [ روز اجل = روز انقطاع حیات / یکسر = مستقیماََ ]
