تفسیر و معنی غزل شماره 55 حافظ – خم زلف تو دام کفر و دین است
خم زلف تو دام کفر و دین است
ز کارستان او یک شمه این است
جمالت معجز حسن است لیکن
حدیث غمزهات سحر مبین است
ز چشم شوخ تو جان کی توان برد
که دایم با کمان اندر کمین است
بر آن چشم سیه صد آفرین باد
که در عاشق کشی سحرآفرین است
عجب علمیست علم هیئت عشق
که چرخ هشتمش هفتم زمین است
تو پنداری که بدگو رفت و جان برد
حسابش با کرام الکاتبین است
مشو حافظ ز کید زلفش ایمن
که دل برد و کنون دربند دین است
تفسیر و معنی غزل شماره 55 حافظ
بر سر راه تو دامی پهن شده است که تو باید با هوشیاری بسیار از آن عبور کنی. از آنجایی که او ظاهری بسیار دل پسند و رفتاری بسیار مسحورکننده دارد و در عین حال قصد به دام انداختن تو را در سر دارد باید بسیار عاقلانه و با احتیاط عمل کنی. زیرا اگر در دام او اسیر شوی تمام موقعیتهای خود را از دست خواهی داد. پس به خدا توکل کن و حساب کسانی را که به تو بد کرده اند به خدا واگذار کن و در پی جبران مباش.
نتیجه تفال شما به دیوان حافظ
- در راه اجرای این نیت، مشکلاتی وجود دارد که نیاز به صبر و حوصله و پایداری است. پس بدون مطالعه عمل نکنید که پشیمانی به بار می آورد.
- حافظ در بیت پنجم می فرماید: دریافتن شکل و نهاد اختر عشق چه دانش شکفتی است که آسمان هشتم با آن همه بلندیش، در برابر طبقه هفتم زمین است.
- عده ای دور شما را گرفته اند. در حالیکه همه آنها دوست شما نیستند. بویژه آن شخص تازه به دوران رسیده. به شما حسادت می کند.
- حیله های زیادی در اینکار وجود دارد که باید کاملاً متوجه و آگاهانه گام بردارید و از پرداخت به حواشی جداً خودداری کنید.
- نذرهای قبلی را برآورده کنید و سوره مبارکه مریم را از آیه ۲۵ تا ۴۵ را با معنی و با حضور قلب بخوان که گشایش حاصل می شود.
- به اطرافیان توجه خاص داشته باشید و از تکبر و غرور خودداری کنید. بویژه به پدر و مادر و خواهر و برادر که اخیراً یکی از آنها، سخت از شما رنجیده، دلجویی کنید که دعای او مستجاب می شود. چون انسانی پاک است و قلبی مملو از عشق ائمه اطهار (ع) دارد.
- در خانه، شخصی شما را دوست دارد ولی شما متاسفانه با او به تندی رفتار می کنید. بدانید که بدگمانی شما، راهی به جایی نمی برد و بهره ای برای شما نخواهد داشت جز اینکه اطرافیان را نسبت به خود بی علاقه کنید. پس دل او را به دست بیاورید که به شما عشق می ورزد.
- این واقعیتی است که شما به کسی علاقه دارید و تمام فکر و ذکرتان متوجه این نیت است ولی اگر چه او نیز در این فکر می باشد، ولی گاهی انسان از عواقب امور غافل می باشد. پس توکلتان بر خدا باشد و تسبیح حضرت زهرا (س) را بخوانید.
- شخصی مهربان، با ادب، دانشمند، عاشق، تحصیل علم، زیبا و طناز و در عین حال خوش تیپ هستید. ارزش خود را بدانید ولی متاسفانه، بد اخلاق و عصبانی می شوید. قدری از خود خواهی خود بکاهید و بر صبر و متانت خویش بیفزایید.
- برنده، هر امتیازی را که بتواند بدهد، می دهد جز اینه اصول بنیادی خود را فدا کند اما بازنده به خاطر هراس از دادن امتیاز، به لجاجت خود ادامه می دهد و این درحالی است که اصول و بنیادش رفته رفته از بین می رود.
برای گرفتن دوباره فال حافظ کلیک کنید
توضیحات غزل شماره 55 حافظ
تفسیر بیت یکم: ای جانان ، خم زلفت دام اهل کفر و اهل اسلام است . یعنی زلفت ، قلابی است برای صید کردن و جذب نمودن این ها ، و این کار شمه ای است از کارستانِ زلفت . یعنی صید و شکار کردن اهل کفر و اهل دین با دامِ زلف ، کمترین پیشه تو است . [ دام کفر و دین = یعنی چه کافر و چه مسلمان فرق نمی کند هر دو را شکار می کند / کارستان = محلی که در آنجا کارِ زیاد انجام داده شود مثل کارخانه / شمه = بوی خفیف و کم ، قلت هر چیزی ]
تفسیر بیت دوم: ای جانان ، جمالت معجز زیبایی است یعنی غایت حُسن به جمال تو منحصر است و حدیثِ غمزۀ چشمت سِحرِ آشکاره است . [ جمالت معجز حُسن است = در زیبایی به تمام زیبایان سَری و در تمام دنیا نظیر تو زیبایی وجود ندارد ]
تفسیر بیت سوم: از چشم موزون و از نگاه مطبوع تو ای جانان چگونه می شود جان به در برد . که دائم با کمانِ ابرو در کمین است . یعنی باد و ابروی کمانی دائماََ در صدد شکار جان است . پس جان چگونه از آن خلاص شود . [ شوخ = در این قبیل موارد یعنی خونگرم . و یا کسی که حرکاتش مطبوع و موزون است ]
تفسیر بیت چهارم: بر آن چشم سیاه جانان صد آفرین باد . زیرا که در عاشق کشی سحار ممتاز و بی نظیر است . [ عاشق کشی = کشنده عاشق / سِحر آفرین = خلق کننده سِحر ، سحار ]
تفسیر بیت پنجم: علم هیأت عجب علمی است که از اشکال و قواعد عشق سخن می گوید که چرخ هشتم در برابر او مانند زمین هفتم است . [ هیأت = علمی است که از احوال ستارگان و وضع آنها نسبت به یکدیگر بحت می کند / چرخ هشتم = کنایه از فلک ثوابت است است . یعنی فلکی که کواکب ثابت در آن قرار دارند و مراد چرخ بلند و مقام و مرتبۀ عالی است . و هفتم زمین ، مقصود پایین ترین طبقۀ زمین ، اسفل السافلین ، و کنایه از پستی مقام است . چرخ هشتم به عنوان مقامی عالی به زمین هفتم به مثابۀ مقامی پست مقایسه شده . می گوید : چرخ هشتم در علم هیأت آنقدر ناچیز است که با پایین ترین طبقۀ زمین برابر است .
حاصل معنی : تصورات و قراردادهای نجومی در باب افلاک نزد عارفان که از طریق عشق به عوالم بالا سیر می کنند ارزشی ندارد . چنانکه در نظر عارف چرخ هشتم که در نجوم آخرین مرحلۀ علم منجمان است با زمین هفتم که مقام پستی است برابر است . آخرین حد درک عقل و علم آغاز مرحلۀ عشق است .
تفسیر بیت ششم: گمان مبری که بدگو یعنی ذمام و غیبت گو مُرد و جان خود را خلاص کرد یعنی با مردن جان خود را تخلیص کرد . زیرا حسابش هنوز با کرام الکاتبین تسویه نشده یعنی هنوز باقی است . مراد این است که اگر در این دنیا نتیجۀ عمل خود را ندیده ، در آخرت عذاب خدا باقی است ، و هر کس نتیجۀ عمل خود را خواهد دید .
تفسیر بیت هفتم: ای حافظ از مکرِ زلفِ او ایمن مباش زیرا دل را گرفت و بُرد و حالا به فکرِ بردن دین است و اسناد این کار به زلف مجازی است . زیرا آن که دل را گرفت و برد جانان است .