تفسیر و معنی غزل شماره 44 حافظ – کنون که بر کف گل جام باده صاف است
کنون که بر کف گل جام باده صاف است
به صد هزار زبان بلبلش در اوصاف است
بخواه دفتر اشعار و راه صحرا گیر
چه وقت مدرسه و بحث کشف کشاف است
فقیه مدرسه دی مست بود و فتوی داد
که می حرام ولی به ز مال اوقاف است
به درد و صاف تو را حکم نیست خوش درکش
که هر چه ساقی ما کرد عین الطاف است
ببر ز خلق و چو عنقا قیاس کار بگیر
که صیت گوشه نشینان ز قاف تا قاف است
حدیث مدعیان و خیال همکاران
همان حکایت زردوز و بوریاباف است
خموش حافظ و این نکته‌های چون زر سرخ
نگاه دار که قلاب شهر صراف است
تفسیر و معنی غزل شماره 44 حافظ
تا زمانیکه انسان در موقعیتی مناسب قرار دارد دوستان بسیاری در دور و برش هستند اما دوست خوب کسی است که در زمان تنگدستی و موقعیتهای نامناسب در کنار انسان بماند. چنانچه مسافرتی به شما پیشنهاد گردید حتما استقبال نمایید که نفع شما در آن است، اما در حساب و کتاب خود دقت بسیار کن و از مال حرام بپرهیز که چون آتش زندگی انسان را می سوزاند.
نتیجه تفال شما به دیوان حافظ
- از اوضاع خوبی برخورداری و در زندگی از خیال افراد، نه تنها چیزی کم نداری، بلکه بسیار چیزها هم که دیگران آرزویش را دارند، به آسانی در اختیار داری. دست از هوا و هوس بردار و به آنچه داری، قانع باش که حسودان در کمین شما می باشند. تا زندگیتان را خراب کنند.
- بهتر است نسبت به شخصی قد بلند با موهای فردار و خرمایی و گونه هایی برجسته و سبزگون دقت بیشتری داشته باشید. بی گدار به آب نزنید.
- حضرت حافظ در بیت ششم می فرماید: سخن اهل ادعا و تصورهای باطل حریفان، عرضه فضل و دانش و میدان فصاحت در قیاس با من، مقایسه زری باف با حصیر باف است.
- شما بسیار مهربان، صمیمی، پرخاشگر، بخشنده، زود رنج، پرتوقع، خانواده دوست، تجدد گرا، امروزی، با افکار دیروزی و رفیق باز هستید که خداوند به شما عنایت ویژه در سختی ها دارد. پس دعا و نماز را فراموش نکن.
- نذری که کرده ای، ادا کن و همین پنجشنبه به یکی از مشاهد متبرکه برو. همچنین سوره مبارکه طه از آیه ۵۴ تا ۸۵ را با حضور قلب و معنی بخوان که برای خود و خانوادیتان بسیار گشایش و کارساز خواهد بود.
- یکی از بستگان نزدیک، دچار ناراحتی شدید شده. به زودی موجبات رهایی او از این موضوع فراهم می شود. مسافر به زودی می آید. بیمار شفا نمی یابد ولی خبر خوشی دریافت می کنید. از گمشده خبری دریافت می کنید. خرید را توصیه نمی کنم ولی برای فروش موقعیت مناسب است. یکی از فرزندان به درجه عالی می رسد.
- در این هفته با یکی از نزدیکان بحث کرده اید. او خیلی شما را دوست دارد. توقع این است که از او دلجویی کنید.
- خوش باش که اگر فعالیت خود را بیشتر کنی و بر دقت و سرعت خود بیفزایی. از رقیبان جلو خواهی افتاد و جای نگرانی نخواهد بود.
- از مال حرام دوری کن که در زندگی شما خیر و برکت ندارد. مگذار وارد زندگی شما شود.
- در این هفته با شخصی که انتظارش را نداشتی، ملاقات خواهی کرد که مفید است.
برای گرفتن دوباره فال حافظ کلیک کنید
توضیحات غزل شماره 44 حافظ
تفسیر بیت یکم: اکنون که بر کف گل جام باده صافی است یعنی جامی پر از باده هست . بلبل با صد هزار زبان در اوصافِ آن است . از قرار معلوم خواجه وقتی این غزل را سروده که فصل بهار بوده یعنی زمانی که گلها شکفته و بلبل فریاد و فغان می کرده . [ کنون = مخفف اکنون به معنی حالا / کف گل = استعاره از جام باده است ]
تفسیر بیت دوم: چون فصل بهار است و ایام گل ، پس حالا دیوان غزل به دست آر و راه صحرا و بستان را پیش گیر . یعنی به جانب باغ و بستان روان شو ، چون حالا نه وقتِ مدرسه است و نه زمان بحثِ کشفِ کشاف . و به یک کلام ، زمان عیش و نوش است . [ دفتر اشعار = مراد دیوان غزل است ]
تفسیر بیت سوم: مدرس مدرسه دیروز در حالی که مست بود فتوی داد و گفت :شراب اگر چه حرام است اما از مالِ وقف بهتر است . زیرا شراب حق الله می باشد . اما مالِ اوقاف حقِ بندگان است و حق الله با توبه ساقط می شود اما حقِ عباد با توبه ساقط نمی شود . پس علتِ رجحان شراب بر مالِ اوقاف همین امر است .
تفسیر بیت چهارم: در بارۀ دُردی و صافی باده حکم و دستور تو مؤثر نیست یعنی این وظیفۀ تو نیست که بگویی من شراب صاف می خواهم و به من دُردآمیز ندهید . زیرا این کار بسته به مصلحتِ ساقی است و ساقی ما عادل است و هر کار که می کند عین لطفِ اوست .
حاصل معنی : آدابِ مجلسِ باده اقتضامی کند که ساقی ، شخصِ عادل باشد و تمامِ امورِ مجلس به او مفوّض می گردد ، پس کسی که اختیار تمام امور مجلس را در دست دارد . یعنی حاکمِ مجلس است و هر حکمی کند کسی نمی تواند مانع اجرای حکم او باشد و این جاست که خواجه می فرماید : ساقی ما یعنی ساقی ازل ، کاری که کرده عین الطاف است . [ الطاف = جمع لطف است و در لغت به معنای نرم و ملایم آمده ، اما در اصطلاح به معنی نیکی است ]
تفسیر بیت پنجم: از خلق دنیا دوری گزین و مصلحت کار خود را از عنقا قیاس بگیر . یعنی از مردم دنیا منزوی و منقطع باش و کار دنیا را از عنقا قیاس بگیر که شهرت گوشه نشینان و آوازۀ آنان قاف تا قاف است . مراد این است که شهرت عالمگیر عنقا به واسطۀ انزوا و انقطاع او است از مردم . [ ببُر = منقطع شو / قیاس بگیر = نمونه بگیر ، الگو بگبر / صیت = شهرت / گوشه نشین = معتزل و منزوی / قاف = به معنای مطلق کوه است ولی بعدها گفته اند کوهی که دور دنیا را احاطه کرده است و در این بیت مراد معنای اخیر است ]
تفسیر بیت ششم: اشعار و سخنان مدعیان سست نظم و اشعار مخیل و مصنع اقران و امثال ما همان قصۀ زردوز و بوریاباف است بدین معنی که روزی بوریاباف در بازار زردوزان دعوا می کرده که ما با شما همکار و هم پیشه ایم زیرا ما هم چون شما صاحب دستگاهیم و کار ما وشما هر دومان به وسیله آلات و ابزار انجام می گیرد و بدون آلت نمی شود . پس خواجه می فرماید که ادعای همیشگی مدعیان سست نظم با ما عین همین قضیه است . [ حدیث = خبر ، سخن / مدعیان = مراد کسانی که در شاعری ادعای برابری با خواجه داشته اند در حالی که کاری از دستشان نمی آمده / خیال = در اینجا به معنای تخیل و تفکر است / همکاران = جمع همکار به معنی هم پیشه و صنعت تاش / بوریاباف = حصیر باف / در این بیت مدعیان شاعر به بوریاباف و خودِ شاعر به زردوز تشبیه شده است ]
تفسیر بیت هفتم: ای حافظ خاموش باش و این نکاتِ چون زرِ خالص اشعارت را حفظ کن و اشاعه مده و به کسی مگو زیرا قلّابِ شهر صراف است . یعنی مدعی سست نظم ، شعرِ بدِ خود را به جای شعر شاعر مقتدر زده و اشعار چون طلای خالص تو را می دزدد و به جای تزریقات نامربوط و ناموزون خود اشاعه می دهد . [ زر سرخ = مراد طلای خالص است / قلاب = قلب زن ، ضرب زدن سکه ناسره ]
