تفسیر و معنی غزل شماره 12 حافظ – ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما
ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما
آب روی خوبی از چاه زنخدان شما
عزم دیدار تو دارد جان بر لب آمده
بازگردد یا برآید چیست فرمان شما
کس به دور نرگست طرفی نبست از عافیت
به که نفروشند مستوری به مستان شما
بخت خواب آلود ما بیدار خواهد شد مگر
زان که زد بر دیده آبی روی رخشان شما
با صبا همراه بفرست از رخت گلدسته‌ای
بو که بویی بشنویم از خاک بستان شما
عمرتان باد و مراد ای ساقیان بزم جم
گر چه جام ما نشد پرمی به دوران شما
دل خرابی می‌کند دلدار را آگه کنید
زینهار ای دوستان جان من و جان شما
کی دهد دست این غرض یا رب که همدستان شوند
خاطر مجموع ما زلف پریشان شما
دور دار از خاک و خون دامن چو بر ما بگذری
کاندر این ره کشته بسیارند قربان شما
می‌کند حافظ دعایی بشنو آمینی بگو
روزی ما باد لعل شکرافشان شما
ای صبا با ساکنان شهر یزد از ما بگو
کای سر حق ناشناسان گوی چوگان شما
گر چه دوریم از بساط قرب همت دور نیست
بنده شاه شماییم و ثناخوان شما
ای شهنشاه بلنداختر خدا را همتی
تا ببوسم همچو اختر خاک ایوان شما
تفسیر و معنی غزل شماره 12 حافظ
کسی یا کاری را در نظر داری و در تو تمایل بسیاری نسبت به آن شخص یا کار وجود دارد و منتظر اشاره ای موافق هستی. صلاح تو در این است که از ناشکیبایی و عجله پرهیز کنی تا به مقصود خود برسی، زیرا این تحول جدید بخت خواب آلوده تو را بیدار خواهد کرد و برایت کامیابی و موفقیت همراه خواهد آورد.
نتیجه تفال شما به دیوان حافظ
- عجولانه اسرار و رازهای خود را فاش میکنی که به سود شما نمی باشد. درحالیکه این نیت با کمی دوراندیش توام با صبر حتماً عملی می گردد.
- شما چنان عاشق و شیفته این موضوع شده اید که عنان عقل و اختیار را از دست داده اید ولی بدانید که تا موفقیت راه اندکی بیشتر نمانده است.
- به زودی طالع شما بیدار شده و درخت اقبال شما پر از شکوفه های زیبای زندگی می گردد، بطوریکه دیگران به شما حسادت خواهند ورزید.
- مواظب باش. حسودی درکمین شماست. با پدرو مادر خود مهربان تر باش. از خواهر و برادر دلجویی کن و نسبت به اقوام بی تفاوت نباش.
- دو فرزند خوب در آینده برای شما ثمر بخش خواهند شد. خرید را توصیه می کنم ولی برای فروش دست نگهدارید.
- بیمار حالش چندان تفاوتی نخواهد کرد. چیزی گم کرده ای. به زودی خبری از او می رسد.
- عشق آتشینی درانتظار شماست. پیروزی و کامیابی همگام شما می باشد. به شرط آنکه سوره الفاطر را با حضور قلب بخوانی.
- موفقیتی عالی از قبیل پست و مقام یا پول و ثروت یا درجه تحصیلی یا خبری خوش به زودی به شما خواهد رسید.
- پندی دلپذیر به شما هدیه می کنم: زود رنج و کم حوصله نباش. زیرا لازمه انسان عاقل آنست که نظر صائب خردمندان را بر اندیشه خود بیفزاید و دانش خویش را به علم دانشمندان پیوند دهد.
- همه از قلب مهربان شما آگاه بوده ولی از درد نهفته در سینه شما بی اطلاع اند. همه می بینند که می خندی ولی گریه درونت را نمی بینند و این خودداری و حفظ ظاهر موجب موفقیت شماست.
برای گرفتن دوباره فال حافظ کلیک کنید
توضیحات غزل شماره 12 حافظ
تفسیر بیت یکم: ای جانان ، ضیاء ماه زیبایی از روی درخشان شماست . یعنی همانطور که فلکِ ماه از خورشید کسب نور می کند . ماه زیبایی هم از صورت تو کسب نور و ضیاء می نماید . [ ای جانان آبِ روی زیبایی از چاهِ زنخدان شما است یعنی تمام حُسن و لطافت به زنخدان شما محصور است و هر زیبا ، حُسن خود را از آن کسب می کند همانطور که ماه از خورشید کسب نور می کند . ] ( چاه زنخدان = منظور گودی چانه است )
تفسیر بیت دوم: جانِ بر لب آمده قصدِِ ملاقات ترا دارد . برگردد یا برآید . فرمان چیست ؟ یعنی جان عزیز را به تو تسلیم نمایم یا خود به جایش برگردد . فرمان تان چیست . [ عزم = نیت . دیدار = ملاقات . جان = روح حیوانی است ]
تفسیر بیت سوم: در دوران چشمانت کسی از پرهیزکاری فایده نبرد . یعنی مستفیذ نشد زیرا هر کس که ترا دید مستِ عشقت گشت . حاصل اینکه تمام عالم را اسیر و دیوانه کردی پس بهتر است که به چشمان شما پرهیزکاری و مستوری نفروشند . [ به دور = دوران و زمان . نرگس = نام گلی است که شعرا به طریق کنایه چشم را به آن تشبیه می کنند ]
تفسیر بیت چهارم: طالع خواب آلود و خوابناک ما دارد بیدار می شود زیرا روی درخشان تو به چشم بخت من آب پاشید یعنی دیدن روی درخشان تو باعث شد که طالع ما بیدار شود . زیرا مشهور است کسی که طالعش خواب باشد . خودش هم در رنج و الم به سر می برد اما اگر بخت بیدار باشد خود شخص هم در راحت است . [ آب بر دیده زدن = کنایه از اینکه از دیدن روی تو چشمانم روشن گشت و این دیدار محبوب را دلیل بر خوشبختی و نیک طالعی می داند ]
تفسیر بیت پنجم: ای جانان از گلشن رخت به همراه بادِ صبا دسته گلی بفرست . شاید از خاک بوستانی که تو در آن قدم نهاده ای بوی عطری بشنویم . یعنی خاک بوستانی که تو در آن قدم نهادی بوی گل می دهد . پس استشمام بوی گلِ رخسارت همان بوییدن خاکِ پایت است . [ همراه = رفیق و به اتفاق . رخ = گونه است ولی در اینجا مراد صورت است . گلدسته ای = دسته گلی . بوکه = شاید که ]
تفسیر بیت ششم: عمرتان زیا و مرادتا برآورده گردد ای ساقیان مجلس پادشاه گرچه در دوران شما قدح ما پر از مِی نشد .
تفسیر بیت هفتم: دل خرابی می کند یعنی اسرار را فاش می سازد . ای دوستان ، دلدار را آگاه کنید البته زیرا جان من همان جان شما است یا خود جان من با جان شما است و هر چه که به جان من برسد به جان شما همان می رسد . حاصل سخن اینکه دل بی قرار شده و با آه آتشین خود جهان را می سوزاند و نابود می کند در حالی که شما و دلدار هم در جهان هستید . پس دلدار را آگاه کنید از این موضوع تا مرحمتی به جان من بکند .
تفسیر بیت هشتم: این مقصود چه زمانی حاصل خواهد شد که دل آسوده به عشق ما با گیسوی آشفتۀ شما همراز و هم صحبت شود ؟ [ همدستان = مخففِ همداستان به معنی همراز و هم صحبت ]
تفسیر بیت نهم: وقتی که از نزدیک ما می گذری ، دامنت را جمع کن که آلوده خاک و خون نشود . یعنی در حالیکه دامنت را جمع می کنی با کمال عظمت رد شو زیرا در این راه که ما افتاده ایم . خیلی اشخاص چون ما قربانی شما شده اند . یعنی عشاق فراوان فدای راه عشق شده و از بین رفته اند . مراد جلب توجه جانان است که بدین وسیله شفقت و مرحمت او را طلب می کند .
تفسیر بیت دهم: حافظ دعا می کند . ای جانان بشنو و آمین بگو و آن دعا این است . نصیب ما باشد آن لب شکرافشان شما .
تفسیر بیت یازدهم: ای صبا به پادشاهی که در یزد ساکن است و به اعیان دولت آنجا بگو : که ای اربابان دولت ، سرِ حق ناشناسان ، گوی چوگان شما باشد .
تفسیر بیت دوازدهم: ای ساکنان شهر یزد ، اگر چه وجودمان و تن مان از شما دور است اما همت مان دور نیست . یعنی هرگز از خاطرمان محو نمی شویم بلکه همیشه بنده شاه و دعا گوی شماییم . [ قرب = نزدیکی . همت = اراده ]
تفسیر بیت سیزدهم: ای شاهنشاه بلند اختر به حق خدا یا به خاطر خدا همتی کن تا خاکِ ایوان چون گردونِ بلندت را ببوسم . یعنی ایوانی که مشابه گردون است یا همانطور که گردون را می بوسند ایوانت را ببوسم.
