تفسیر و معنی غزل شماره 94 حافظ – زان یار دلنوازم شکریست با شکایت
زان یار دلنوازم شکریست با شکایت
گر نکته دان عشقی بشنو تو این حکایت
بی مزد بود و منت هر خدمتی که کردم
یا رب مباد کس را مخدوم بی عنایت
رندان تشنه لب را آبی نمی‌دهد کس
گویی ولی شناسان رفتند از این ولایت
در زلف چون کمندش ای دل مپیچ کانجا
سرها بریده بینی بی جرم و بی جنایت
چشمت به غمزه ما را خون خورد و می‌پسندی
جانا روا نباشد خونریز را حمایت
در این شب سیاهم گم گشت راه مقصود
از گوشه‌ای برون آی ای کوکب هدایت
از هر طرف که رفتم جز وحشتم نیفزود
زنهار از این بیابان وین راه بی‌نهایت
ای آفتاب خوبان می‌جوشد اندرونم
یک ساعتم بگنجان در سایه عنایت
این راه را نهایت صورت کجا توان بست
کش صد هزار منزل بیش است در بدایت
هر چند بردی آبم روی از درت نتابم
جور از حبیب خوشتر کز مدعی رعایت
عشقت رسد به فریاد ار خود به سان حافظ
قرآن ز بر بخوانی در چارده روایت
تفسیر و معنی غزل شماره 94 حافظ
انسانی هستی که در زندگی هر خدمتی انجام داده ای بی مزد و نتیجه مانده و هیچ کس قدرت را نمی داند. به قول معروف دستت نمک ندارد و این باعث شده از زندگی سرخورده و ناامید شوی، اما بدان که اجر نیکوکار با خداست. برای آنکه از افسردگی و ناراحتی خارج شوی به کتاب خدا پناه ببر و تا می توانی قرآن بخوان که تسکین روح است.
نتیجه تفال شما به دیوان حافظ
- حضرت حافظ در بیت اول و دوم صریح و روشن به شما پاسخ داده است که:از آن یار مهربان هم متشکرم و هم شکایت دارم. سپاس از جهت دلنوازیش و شکایت از آن جهت که ارزش خدمات مرا نمی داند. پس اگر نکته های ظریف عشق را می دانی، این ماجرا را بشنو که هر خدمتی به جانان کردم، بدون مزد و بی منت بود. خدا نکند که کسی سروری بی توجه و بدون لطف داشته باشد.حال خود باید نیت خود را تفسیر نمایید.
- عده ای نسبت به شما حسادت دارند. مطمئن باش کاری از آنها ساخته نیست. زیرا اولاً شما کاملاً مواظب هستی. ثانیاً او نیز آنها را شناخته و به نیات آنان واقف گشته و از آنها دوری گردانیده است ولی به شما ابراز نمی کند.
- مدتی در تردید بودی ولی بواسطه ملاقاتی که صورت گرفته، این نگرانی بر طرف شده است. مواظب باش که دست از کوشش بنداری که پرنده موفقیت و کامیاب در چند قدمی شماست که با کوچترین تردید یا بی توجهی خواهد پرید.
- نسبت به او وفادار باش. هر چند او بر وفق مرادتان عمل نمی کند. زیرا بدون تردید نسبت به شما حساس است. پس زیاد سر به سر او نذار بلکه با آرامش و محبت می توانید او را اسیر خویش سازید.
- با یکی از بستگان نزدیک مشورت کن و از او راهنمایی بخواه. بدون مطالعه گام بر ندار که راه های خطرناکی در پیش روی می باشد. مسافر می آید. بیمار شفا می یابد. قرض ادا می شود. طلاق عملی می گردد ولی برای ازدواج فعلاً شرایط آماده نیست.موقعیتی در انتظار شماست که باید اراده و علاقه و تلاش را همگام سازی. به یکی از مشاهد متبرکه برو و توسل بجوی.
- پدر و مادر و یکی از بستگان شما را زیاد دوست دارد ولی از شما راضی نیست. فوری از او دلجویی کنید که گشایش برای شماست. آیا میدانی بازنده به استقلال خود فخر می کند، در حالیکه به واقع در حال خودسری است و به کار گروهی خود می بالد. درحالیکه در حال دنباله روی و تقلید می باشد و اراده ندارد. اما برنده می داند کدام تصمیم ها را به طور مستقل بگیرد و کدام یک را مشورت کند.
برای گرفتن دوباره فال حافظ کلیک کنید
توضیحات غزل شماره 94 حافظ
تفسیر بیت یکم: از آن یارِ دلنوازم هم متشکرم و هم شکایت دارم ، شاکرم از بابتِ دلنوازیش ، امّا شکایتم به جهت اینست که قدر هیچ یک از خدماتم را نمی داند . پس اگر نکته سنج عشق هستی پس این حکایت را خوب گوش کن که شکر و شکایت متضادند و جمع شان در یک جا مخالف بنظر می رسد . [ دلنواز = نوازش دهندۀ دل ، تعبیر از رعایت خاطر است / نکته دان عشق = نکته سنج عشق ]
تفسیر بیت دوم: هر خدمتی که به جانان کردم بدون مزد و منت بود یعنی قدرش را ندانست ، یارب ، مخدومِ هیچکس بی عنایت نباشد یا هیچ کس مخدومِ بی عنایت نداشته باشد یعنی مخدومی را که مقادیر عشق را نمی داند ، هیچکس نداشته باشد . [ مزد = اجرت / مخدوم = خدمت کننده / عنایت = ارادت ]
تفسیر بیت سوم: به رندان تشنه لب کسی یک جرعه آب و یا یک قدح باده نمی دهد . مثل اینکه ولی شناسان از این مملکت رفته اند . یعنی کسانی که برای مردم ارزش قائل بودند و مقادیرِ مردم را می دانستند در این مملکت نمانده اند و بی سر و صدا رفته اند . [ تشنه لب = لب بی آب / آبی = یک جرعه آب و جایز است که آب در این بیت باده باشد / ولی شناسان = کسانی که قدر بزرگان را می دانند / این ولایت = در این بیت یعنی شیراز / رندان = در این بیت به معنی اولیاء ]
تفسیر بیت چهارم: ای دل به زلفِ چون کمندِ جانان مپیچ یعنی علاقمند نباش زیرا خیلی سرهای بریده در آن زلف می بینی که بدون داشتن گناه و جنایت به آن روزگار گرفتار شده اند یعنی هر علاقمندی به آن باید از جان و سر بگذرد .
تفسیر بیت پنجم: چشمت به یاری غمزه ، خونِ ما را خورد ، آیا روا می داری ؟ ای جان ، حمایت از خونریز یعنی از قاتل جایز نیست . خلاصه چشمت با تیرهای غمزه خونم را ریخت و تو هم این کار را می پسندی . ای جان ، شایسته نیست که از چشمِ خونریز حمایت نمایی .
تفسیر بیت ششم: در این شبِ تاریکِ هجران ، راهِ وصال ناپدید گشت .ای جانانی که کوکب هدایتی ، از گوشه ای بیرون بیا تا که راهِ مقصود پدیدار گردد و وصال میسر شود . [ هدایت = دلالت و رهنمایی به راهی که منتهی به مطلوب می گردد / شب سیاه = کنایه از شب تاریک هجران / مقصود = مراد وصال است / کوکب هدایت = کنایه از جانان است ]
تفسیر بیت هفتم: به هر جانب از وادی فراق یا وادی عشق که رفتم ، چیزی غیر از وحشتم زیاد نشد . یعنی وحشتم زیاد شد . امان از این بیابان و از این راهِ بی نهایت . یعنی بیابان هجران و یا عشق را هر قدر گشتم چیزی جز وحشت حاصلم نشد . [ زنهار = امان ]
تفسیر بیت هشتم: ای آفتاب زیبایان ، اندرونم یعنی دل و جگرم از حرارتِ عشق می جوشد . ساعتی حمایتم کن و در سایۀ عنایتت پناهم بده .
تفسیر بیت نهم: برای نهایت راهِ عشق نمی توان حدی قایل شد . یعنی برای راه عشق نمی توان نهایتی تعیین کرد . زیرا وادی اوّل آن بیش از صد هزار منزل است . خلاصه برای راهِ عشق چطور می توان نهایتی قایل شد در حالیکه وادی اوّل آن بیش از صد هزار منزل است . پس تا آخرش چه می شود . [ بدایت = اول را گویند ، مقابل نهایت است ]
تفسیر بیت دهم: اگر چه آبرویم را بردی یعنی عرضم را ضایع نمودی امّا با وجودِ این از درت رو گردان نمی شوم یعنی آستان سعادتت را ترک نمی کنم . زیرا جور و جفای دوست خیلی خوشتر از رعایت دشمن است .
تفسیر بیت یازدهم: اگر تو هم مثلِ حافظ ، قرآن را در چهارده روایت از حفظ بخوانی باز هم برای وصول کافی نیست بلکه عشق به فریادت می رسد . وصول الی الله با عشق است نه با از حفظ خواندن قرآن . [ اگر چه مانند حافظ قرآن را با چهارده روایت قاریان معروف از حفظ تلاوت کنی ، باز هم عشق به حق ، برای وصول به کمال و برای رسیدن به نهایت سیر و سلوک باید فریاد رس و مددکارِ تو شود . ]
