راهنمای خرید سه تار خوب و ارزان قیمت

سه تار از سازهای اصیل ایرانی است که صدایی بسیار دلنشین و زیبا دارد. برای خرید ساز سه تار باید به نکاتی توجه کنید و بر اساس آن ساز مناسبی انتخاب کنید. بسته به اینکه در کدام مرحله از نوازندگی این ساز قرار دارید، باید از ساز مناسب برای همان استفاده کنید.

در ادامه این پست قصد داریم به بررسی و راهنمای خرید سه تار پرداخته و بهترین ساز را از مارک‌ها و مهرهای مختلف مورد بررسی قرار دهیم.

بهترین سه تار برای شروع نوازندگی کدام است؟

حالا که با نکات خرید سه تار آشنا شده و دانستید که باید در هنگام خرید به چه مواردی دقت کنید، در ادامه به بررسی 8 مدل از بهترین سه تار ایرانی از سازندگان مختلف پرداخته و به شما در خرید و انتخاب آنها کمک می‌کنیم.

اگر به دنبال سازی فوق حرفه‌ای و زیبا با صنعت عالی و صدایی اصیل می‌گردید سه تار ایران ساز مدل پارسه، شناسنامه‌دار یکی از بهترین گزینه‌ها می‌باشد. این ساز فاخر و زیبا از نظر صنعت ساخت فوق العاده است و کاسه ساز نه ترک بوده و الگوی بینظیر استاد کمالیان است و به روی قسمت‌هایی از این ساز هنر تذهیب و نقاشی مینیاتوری است و این هنر زیبایی خاصی به ساز پارسه داده است.

جنس کاسه ساز از چوب افرای کهنه و پادوک گرانقیمت و درجه یک و ترک بندی کاسه بسیار با ظرافت انجام شده است. جنس صفحه رویی ساز از چوب توت رگه ریز است و ضخامت صفحه نسبتاً زیاد است و این کار باعث میشود به مرور زمان صفحه سه تار نشست نداشته باشد.

سه تار ایران ساز مدل پارسه سازی فاخر با صدایی گرم و اصیل است و تمامی نت‌های ساز شفاف و دقیق است و هم خوانی عالی بین سیم‌ها دارد. دسته ساز بسیار خوش دست است و از جنس چوب گردوی درجه یک می‌باشد. سرپنجه این ساز فاخر طاووسی است و کوک را عالی نگه می‌دارد و نگین روی سر پنجه از سنگ عقیق مشکی است که علاوه بر انرژی خوبی که به ساز می‌دهد زیبایی چشم نوازی دارد.

این ساز فاخر و زیبا از نظر صنعت ساخت فوق العاده است و کاسه ساز یازده ترک و الگوی پرطرفدار استاد هاشمی می‌باشد و به روی قسمت‌هایی از این ساز هنر تذهیب و نقاشی مینیاتوری است و این هنر زیبایی خاصی به ساز ماکان داده است. جنس کاسه ساز از چوب گردوی کهنه و قدیمی است و ترک بندی کاسه بسیار با ظرافت انجام شده است.

جنس صفحه رویی ساز از چوب توت است و ضخامت صفحه نسبتاً زیاد است و این کار باعث می‌شود به مرور زمان صفحه سه تار نشست نداشته باشد. سه تار ایران ساز مدل ماکان سازی فاخر با صدایی گرم و اصیل است و تمامی نت های ساز شفاف و دقیق است و هم خوانی عالی بین سیم ها دارد.

سه‌تار ایران ساز خوش ساخت و زیبا با صدایی شفاف و زلال است که می‌تواند انتخابی مناسب برای شروع نوازندگی علاقه‌مندان به سه‌تار باشد. این سه‌تار کیفیت ساخت و صوتی متناسب و قیمت بسیار مناسبی دارد. جنس صفحه رویی از چوب توت با کیفیت بوده و منحنی روی صفحه هم خوانی خوبی با دسته ساز دارد.

دسته ساز ایران ساز از چوب محکم گردو است و خیلی خوش دست است و به‌راحتی تمام پرده‌ها در دسترس نوازنده است. روی دسته ساز زینت کاری معرق شده و به ساز زیبایی خاصی می‌دهد. گوشی‌های ساز جنس چوب گردو است و به‌راحتی ساز کوک می‌گیرد. جنس پرده‌های ساز روده گوسفند بوده و صدای شفافی می‌دهد.

سه تار مفاخری از شناخته شده‌ترین سه تارهای ایران است. کیفیت ساخت، صدادهی مطلوب و حفظ کیفیت در شرایط محیطی مختلف باعث شده این ساز یکی از شناخته شده‌ترین سه تارها باشد. اندازه کاسه این ساز متوسط است و بالانس صدایی حفظ شده و زنگ اضافه در این ساز شنیده نمی‌شود.

صدای ساز بسیار پرحجم است که دلیل آن جنس صفحه ساز است که از چوب توت استفاده شده است. استفاده از چوب گردو در دسته ساز نقش مهمی در حفظ تراز دسته و در اصلاح نتابیدن دسته ساز دارد. تابیدن دسته ساز یکی از مشکلاتیست که در سه تار ایجاد شده اما استفاده از چوب گردو حفظ تراز دسته ساز را تضمین می کند.

خرک این ساز از شمشاد بوده و بصورت دقیق تراش خورده است. این چوب به خوبی صدا را از سیم‌ها به صفحه ساز انتقال می‌دهد. جنس پرده‌های ساز نیز از مواد طبیعی استفاده شده است.البته با نگه داری مناسب این ساز مشکلی در استفاده از آن پدید نمی‌آید. جنس شیطانک ساز از استخوان بوده و در حفظ کیفیت و صدادهی ساز موثر است.

تابیدن دسته ساز یکی از مشکلاتیست که در سه تار ایجاد شده اما استفاده از چوب گردو حفظ تراز دسته ساز را تضمین می کند. خرک این ساز از شمشاد بوده و بصورت دقیق تراش خورده است. این چوب به خوبی صدا را از سیم‌ها به صفحه ساز انتقال می‌دهد. جنس پرده‌های ساز نیز از مواد طبیعی استفاده شده است. با نگه داری مناسب این ساز مشکلی در استفاده از آن پدید نمی‌آید. جنس شیطانک ساز از استخوان بوده و در حفظ کیفیت و صدادهی ساز موثر است.

این سه تار همراه با هارد کیس برای شما نوازندگان عزیز موجود می باشد که یکی از مهم ترین اقلام همراه سه تار می باشد. هارد کیس سه تار یک کاور بسیار محکم و مقاوم است که سلامت سه تار شما را تضمین می کند. این هارد کیس می تواند سالیان مدیدی در کنار سه تار شما ماندگاری داشته باشد و آنرا از هر ضربه و آسیبی دور نگه دارد.

سه تار آوای دل با بیش از دو دهه قدمت در ساخت، یکی از سازهای شناخته شده محسوب می‌شود. ساز از نوع ترکه‌ای است و برای ساخت این ساز از چوب توت کهنه برای کاسه و صفحه استفاده شده است که تجربه سالیان نشان داده که هیچ گونه افتادگی و دفرمه شدن برای صفحه ایجاد نمی‌شود.

دسته‌ی ساز به منظور مقاومت بالا و گریز از هر گونه پیچ و تاپ از چوب با کیفیت و با طرح و نقش خاص گردو استفاده می‌شود. شیطانک از جنس استخوان و خرک از چوب گردو یا فوفل یا شمشاد ساخته می‌شود. جنس پرده‌ها از نخ‌های طبیعی است تا ظاهر اصیل ساز حفظ شود.

تمامی بدنه و دسته‌ساز با لاک الکل پوشانده می‌شود تا دوام و زیبایی آن را تضمین کند. تمامی مراحل ساخت ساز به صورت کاملا دستی و توسط استاد انجام می‌شود. ساخت تعداد محدودی از آن در سال نشان ازدقت در ساخت آن دارد.

این ساز در مقایسه با دیگرسازها صدای کمتری دارد. سه تار آوا مدل پنجه قمبری برای افراد مبتدی تا حرفه‌ای مناسب بوده و طراحی و ساختار خوبی دارد. این ساز دته ساز عظیمی از نظر زیبایی و کیفیت در حد سازهای حرفه‌ای بوده و دوطرف دسته چوب گردو و وسط دسته استخوان مصنویی درجه یک کار شده است دسته این ساز بسیار خوش فورم بوده و برای نوازندگی کاری راحت را در پیش دارید.

کاسه ساز از جنس گردو و روی صفحه ساز چوب توت کهنه می‌باشد. صدای این ساز بسیار گرم بوده و در حد سازهای حرفه‌ای است. ترکیب این دو چوب توت و گردو موجب شده تا در کنار طول عمر بالا، وزن کمی داشته باشد و بتواند به خوبی صدای نواختن را به محیط ساطع کند.

در ساخت این ساز علاوه بر دقت در به وجود آوردن صدایی شفاف و زلال به زیبایی ظاهری نیز توجه خاصی شده، رگه هایی که در بین ترکه های کاسه کار شده و ظرافت هایی که بر روی دسته ساز انجام شده نشان از این مهم دارند. به همراه این محصول یک هاردکیس محافظ نیز عرضه شده است. این کیس دارای بخش داخلی مستحکمی بوده تا فشار و ضربه به بخش بیرونی کیس، نتواند آسیبی به سه‌تار وارد کند.

---

راهنمای خرید سه تار خوب آموزشی

پیش از هرچیزی در هنگام خرید سه تار باید بدانید که این ساز بسته به درجه مهارتی که دارید به سه بخش تقسیم می‌شود. یعنی کلیدیترین نکته در هنگام خرید ساز سه تار این است که ببینید در چه سطحی از نوازندگی قرار دارید و ساز را بر اساس آن انتخاب کنید.

• سازها سه تار مشتقی: این نوع سه تار برای افراد مبتدی و تازه کار مناسب هستند که به تازگی شروع به یادگیری سه تار می‌کنند.
• ساز سه تار معمولی: این نوع سه تار هم برای نوازندگان عادی و تمرین کردن مناسب هستند.
• سه تار حرفه‌ای: این نوع ساز هم برای کارهای حرفه‌ای و افراد حرفه ای مناسب هستند. از این نوع سه تار برای ارای کنسرت یا ضبط استودیویی استفاده می‌شود که دارای کیفیت بسیار بالا از نظر ظاهر و صدای ساز است.

حالا شما جزو کدام دسته هستید؟

معرفی اجزا ساز سه تار

شاید شما که هم اکنون در حال مطالعه این راهنمای خرید سه تار هستید جزو نوازندگان حرفه‌ای یا مبتدی باشید؛ اما در هر صورت باید برای خرید با اجزای مختلف آشنایی داشته باشید که گزینه مناسب را انتخاب کنید. ساز سه تار از چندین بخش مختلف تشکیل شده است که شامل موارد زیر هستند.

کاسه سه تار چیست؟

کاسه سه تار جزو اجزای اصلی این ساز است که شکل گلابی دارد و تقریباً از نظر ظاهری با سازهای عود یا تنبور هماهنگ است؛ با این تفاوت که نسبت به آنها ابعاد کوچکتری دارد. طول کلی کاسه می‌تواند بین 26 تا 30 سانتی‌متر متغیر باشد. بسته به این میزان طول عرض آن نیز بین 12 تا 16 سانتی‌متر و عمقی در حدود 13 سانتی‌متر دارد.

کاسه سه تار درواقع جعبه صوتی این ساز است و همانطور که در راهنمای خرید سنتور ذکر کردیم، یکی از عوامل تاثیرگذارد ر صدای ساز انتخاب جنس مناسب چوب است. کاسه سه تار نیز می‌تواند از چوب درخت‌های مختلفی همچون توت، آزاد، افرا و گردو باشد که در بیشتر سازها چوب توت بهترین و مقاومترین گزینه است.

کاسه سه تار می‌تواند در دو حالت ساخته شده باشد؛ یا کاسه از به هم چسبیدن قطعات تشکیل شده که به آن کاسه ترکه‌ای گفته می‌شود و یا اینکه ساختار یک پارچه دارد. کاسه‌های ترکه‌ای گزینه مناسب‌تری هستند. چرا که در نوع یکپارچه ممکن است بعد از مدتی کاسه ترک بردارد.

سیم گیر سه تار چه کاربردی دارد؟

سیم گیر سه تار وظیفه نگهداری از سیم‌ها را برعهده دارد. این قطعه که از جنس چوب است در بخش انتهایی ساز قرار داشته و دارای شیارهایی است که سیم‌ها از درون آن رد شده و در جای خود ثابت می‌مانند. جنس سیمگیر می‌تواند چوبی بوده و از درخت‌هایی همچون شمشاد یا فوفل در ساخت آن استفاده شده باشد یا اینکه استخوانی بوده و از شاخ قوچ و حیوانات ساخته شده باشد. بیشتر سیم‌گیرها به رنگ سفید هستند.

خرک در سه تار

خرک سه تار قطعه‌ای متحرک از جنس چوب است که روی صفحه سه تار قرار می‌گیرد. سیم‌ها پس از عبور از سیم گیر از روی خرک رد شده و تا دسته ادامه دارند. خرک می‌تواند بین 5 تا 6 سانتی‌متر باشد و ارتفاع آن نیز کمتر از یک سانتیمتر است که با شیطانک‌ها هماهنگ شده است.

انواع مضراب سه تار

نواختن سه تار با استفاده از ناخن صدایی ظریف و متحیرکننده دارد. اما کسانی که نمی‌توانند ناخن سبابه خود را بلند کنند یا اینکه ناخن شکننده دارند باید از مضراب استفاده کنند.

مضراب سه تار را می‌توان مانند یک انشگتر در بند اول انگشت سبابه خود قرار داده و شروع به نواختن کنید. جنس مضراب سه تار می‌تواند از فلز یا شاخ حیوانات باشد.

اجزای کاسه تا دسته در سه تار

تا اینجا اجزاری اصلی سه تار را بررسی کردیم، اما سایر اجزا روی دسته قرار دارند که در امتداد آن قرار دارند.

• صفحه: شامل یک چوب نازن معمولاً از جنس توت است که روی کاسه قرار می‌گیرد. صفحه دارای سوراخ‌هایی است که صدای ساز از درون آنها خارج می‌شود. خرک نیز روی صفحه قرار گرفته و سیم‌ها از روی آن رد می‌شوند.
• دسته: شامل یک چوب بلند است که بخشی از آن به کاسه متصل و بخش دیگر به سردسته متتصل است. دسته دارای شیارهایی است که پرده‌های ساز که معمولا از جنس روده حیوانات است روی آن بسته شده است. جنس آن نیز از گردو، آبنوس و افرا است.
• سردسته: قسمتی از دسته است که گوشی‌های ساز برای تنظیم و کوک ساز روی آن قرار دارند.
• شیطانک: از جنس استخوان، پلاستیک و چوب ساخته می‌شود که همانند خرک سیم‌ها را از روی آن عبور می‌دهند.

بررسی مشخصات ظاهری ساز سه‌تار

منظور از مشخصات ظاهری این است که کیفیت ساز را بررسی کنید و ببینید که ضایعاتی مثل چوب اضافی، چسب و اتصالاتی که بین بخش‌های مختلف وجود دارد، روی زیبایی و ساختار ساز تاثیر نگذاشته باشد.

این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است؛ چرا که ساز سه تار نیز مانند سنتور و سایر سازهای چوبی بوده و در صورتی که در محیط خشک و مرطوب قرار گیرد تغییرات دمایی موجب می‌شود تا کوک ساز به هم ریخته و صدای زیبایی نداشته باشد. اینطور مجبور خواهید بود در هربار ساز زدن آن را کوک کنید.

موضوع دیگر به حالت ارگونومیک ساز برمی‌گردد که اولاً وزن سبک و مناسبی داشته باشد و ثانیاً نقطه اتصال دسته و کاسه طوری باشد که تناسب وزنی داشته باشند.

جنس چوب روی وزن کلی ساز تاثیر زیادی دارد. کاسه ساز همیشه از جنس چوب توت بوده و معمولاً دسته را از چوب گردو درست می‌کنند. در انتخاب چوب یک نکته بسیار کلیدی وجود دارد و آن این است که چوب باید حسابی مانده باشد تا حالت پوسیدگی و خشکی را داشته باشد. برخی سازندگان چوب تازه را جوشانده و سپس آن را در خاک یا پهن دفن می‌کنند تا شیره آن گرفته شود و حالت پوسیدگی به‌خود بگیرید که چنین سازهایی بی کیفیت هستند. چوب دارای رطوبت در اثر کشش سیم‌های می‌تواند تاب بردارد و برای همین است که باید چوب کاملاً خشک شده باشد.

نکات مهم خرید سه تار حرفه ای و معمولی

این تصور که برای شروع یادگیری سه تار از سازهای بی کیفیت یا اصطلاحا ساز های مشقی استفاده کنید اشتباه است زیرا این سازها کیفیت صدادهی مطلوب را ندارند و صدای اصلی سه تار را نمی‌دهند بنابرین باعث دل زدگی شما در یادگیری سه تار در ابتدای کار می‌شوند . پس بهتر است از همان ابتدا سه تاری خریداری کنید که استاندارد باشد و کیفیت صدای خوبی داشته باشد.

سه تارهای ساخت اساتیدی مانند استاد هاشمی، استاد فرمان مرادی، استاد کمالیان، حسن زاد خیل، ناظمی، حمید سکوتی، گوردزی و… که با مهر به نام خود استاد به فروش می‌رسند سه تارهای استاندارد و مورد تایید اساتید است. پیشنهاد می شود تا حد امکان سازهای ساخت اساتید شناخته شده را خریداری کنید. اما اگر هزینه خرید این سازها برای شما زیاد است سازی خریداری کنید که حداقل استاندارد و کیفیت صدادهی را داشته باشد.

• دسته ساز سنگین و ضخیم نباشد، زیرا بعد از مدتی بر اثر فشار سیم، خم می‌شود یا اصطلاحاً تاب برمی‌دارد.
• دسته ساز با دست و انگشتان هماهنگ باشد، ساز با دسته باریک برای افرادی که انگشت‌های بلند یا تپل دارند، مناسب نیست.
• دسته ساز تاب نداشته باشد، یعنی نباید فاصله سیم اول و آخر در هیچ نقطه‌ای با دسته تغییر کند.
• بافت چوب صفحه و کاسه باید مشخص و بین اتصالات آن روزنه‌ای ایجاد نشده باشد تا صفحه صدادهی مناسبی داشته باشد.
• رنگ پوشش روی ساز خیلی ضخیم نباشد، این ضخامت خفگی صدای ساز را به همراه دارد.

نکات نگهداری از ساز سه تار

بعد از خرید ساز باید در نگهداری ساز دقت کنیم تا صدای ساز کیفیت خود را از دست ندهد و ساختمان ساز تغییر شکل ندهد نکات زیر در نگه داری سه تار و جلوگیری از خرابی آن به شما کمک می کند سه تار را در محیط مرطوب و قرار دادن در معرض رطوبت و جلوی باد کولر برای مدت طولانی قرار ندهید چون رطوبت باعث تغییر شکل و کیفیت چوب ساز شده و روی صدای ساز تاثیر منفی می گذارد.

یک کاور محکم و مقاوم برای سازتان تهیه کنید کاورهای ضد رطوبت برای نگهداری ساز مناسب است. ساز را در کاور نگه داری کنید و بهتر است ساز را مخصوصا زمانی که در کاور نیست آویزان کنید این کار از تاب برداشتن دسته ساز جلوگیری می کند.

اگر برای مدتی قصد نواختن سه تار را ندارید سیم های آن راشل کرده و کوک آن را خالی کنید و در دراز مدت ساز را در کوک های بالا که سیم زیاد سفت می شود قرار ندهید سفت بودن سیم در دراز مدت باعث تغییر شکل دسته ساز می شود. سعی کنید ساز را برای مدت طولانی مثلا شیش ماه بدون استفاده نگذارید و حتما با ساز بنوازید. بدون استفاده ماندن ساز مخصوصا برای ساز های تازه ساخته شده اثر منفی روی صدای ساز میگذارد. صدای ساز نو پس از مدتی نواختن طنین بهتری پیدا میکند.

امیدواریم این مطلب برای انتخاب و خرید سه تار به شما کمک کرده باشد تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید. خواندن راهنمای خرید گیتار و راهنمای خرید تنبک هم به شما توصیه می‌شود. در پایان اگر تجربه‌ای در خرید سه تار دارید و مدل‌هایی که معرفی شده را استفاده کرده‌اید، خوشحال خواهیم شد که نظرات و تجربیات خود را از بخش نظرات برای ما ارسال کنید. همچنین اگر سوالی در خصوص خرید سه تار دارید از بخش نظرات اعلام کنید تا شما را راهنمایی کنم.